Vì sao Đoan Trang quay về?

          Ồn ã ra đi nhưng lặng lẽ trở về, với Đoan Trang chỉ có thế. Ngày 26 tháng 1, blogger Đoan Trang, người đã từng có những hành động rồ dại nhất, cá biệt nhất khác xa với phần lớn thanh niên Việt Nam đã trở về Việt Nam sau những năm tháng được quan thầy Mỹ đưa đi đào tạo đấu tranh dân chủ. Không kèn trống rộn rã, Trang đã quay về Việt Nam mà không ai hay biết, đám dân chủ im hơi lặng tiếng, không một lời chào, càng không có một cái ôm nhiệt thành, chỉ có RFA với tên phóng viên Chân Như cố gắng đánh tiếng, dọn đường cho Đoan Trang bằng một bài phỏng vấn, gọi là “chữa thẹn”.

          Quan thầy Mỹ là hạng lợi dụng, điều đó ai chẳng hiểu vì thế nên vắt chanh bỏ vỏ là chuyện thường thấy ở người Mỹ. Tuy nhiên “đem con bỏ chợ” trong lúc học trò Đoan Trang vừa về lại Việt Nam thì đó là điều không hợp lý, vì vậy hãng tin RFA của Mỹ đã có bài phỏng vấn gọi là nâng bi chút cho cô ả. Nhưng có vẻ bài phỏng vấn đã không được ăn ý giữa hai bên, đã tạo nên một vở kịch nhạt hơn nước ốc xoay quanh vấn đề vì sao blogger này trở về Việt Nam. Rõ thấy tên phóng viên bán nước Chân Như kia đang cố tình khích lệ, bơm đểu để Đoan Trang tuôn ra vài tràng ủng hộ về xã hội dân chủ Mỹ và tố cáo chế độ hiện tại của Việt Nam là độc tài, đàn áp dân chủ nhân quyền…Cố gắng tạo câu hỏi mở rằng “Tuy nhiên khá nhiều người đã ngạc nhiên và đặt câu hỏi là tại sao Đoan Trang lại có quyết định trở về vào thời điểm này?”. Nhưng Đoan Trang đã không hùng hổ như xưa khi mang tuyên bố 258 rong ruổi đi khắp cái Đại Sứ quán rồi sang cả nước ngoài để trình và xin xỏ việc họ chấp nhận phản đối, càng không giống với Đoan Trang những ngày đang ở nước ngoài, gào thét mạnh miệng. Thay vào đó cô ả trả lời gượng gạo và thận trọng. Trang đưa ra lý do em trở về Việt Nam do đã học xong và muốn trở về Mỹ để viết, cho rằng xã hội càng bất ổn thì càng có nhiều tư liệu, nhiều điều để nói.

Blogger Đoan Trang

           Đúng là ngay luận điệu vì sao quay về Việt Nam đã cho thấy Đoan Trang của ngày hôm nay đang thay đổi. Lý do mà ả đưa ra là để phục vụ cho sự nghiệp viết lách thật là hàm hồ. Ả vẫn viết khi ở Mỹ đấy thôi, chẳng phải khi đang du học ở Mỹ ả vẫn viết về mọi vẫn đề ở Việt Nam như thánh đấy thôi. Thế nếu không về Việt Nam thì không viết được tức là trước tới nay ả ở Mỹ và chém gió à? Đã vụng chèo lại còn khéo chống. Nói trắng ra thì Đoan Trang trước đây và ngày hôm nay đã thay đổi. Ngày trước ả ảo tưởng Mỹ là thiên đường, giấc mơ Mỹ đè nát sự đúng đắn trong nhận thức cũng như lòng yêu nước của ả cộng với nhiệt tình tuổi trẻ nên ả đã tham gia vào giới dâm chủ. Tuyên bố 258 cùng nhiều bài viết xuyên tạc, vu khống chính quyền khác đã đưa ả lọt vào mắt quan thầy và khóa đào tạo dân chủ, nhân quyền là phần thưởng cho quá khứ chống chính quyền huy hoàng của ả. Nhưng cũng chính Mỹ đã đạp đổ giấc mơ của ả khi ả có những tháng ngày chiêm nghiệm nơi đất khách quê người. Vậy nên Đoan Trang quyết định trở về Việt Nam không phải là không có cái lẽ của nó. Thứ nhất, Đoan Trang cũng thuộc hàng Thị Nở. Nói không ngoa thì chân ngắn, đùi to, óc hơn quả nho không nhiều. Ước mộng về đại gia nơi đất Mỹ là điều không thể, còn tài năng để làm ra tiền ở Mỹ lại là điều rất khó. Mà ở Mỹ nơi tiêu nhiều làm nhiều, đánh giá tín dụng thường xuyên, bất tài vô dụng không có việc làm thì lấy gì mà bỏ vào mồm. Xã hội Mỹ thực dụng lắm, không làm được thì đồng nghĩa với điểm tín dụng thấp, không có tiền tiêu và không có gì hết. Về Việt Nam tuy chưa phát triển lắm nhưng ai ai cũng có nhà tuy là nhỏ to khác nhau, còn ở Mỹ 80 % mua nhà trả góp và thuê nhà ở, không làm ra tiền thì chỉ có đi ăn mày đường phố. Hơn ai hết Đoan Trang cũng đã thấy rõ Mỹ đã chứa chấp thành phần chống Cộng cực đoan quá nhiều, nuôi báo cô nhiều cũng chán. Cả ở Việt Tân mấy chục năm phình to bộ máy mà có làm rớt cọng lông nào của chế độ Cộng sản đâu. Có chăng người Mỹ chỉ muốn có thêm cánh tay nối dài trong nước mà thôi, nói toạc ra là khi ở trong nước thì đám dân chủ còn có giá trị lợi dụng, còn ra nước ngoài rồi coi như đồ vứt đi. Vì vậy việc Đoan Trang khoác loác với RFA rằng có khả năng xin gia hạn visa hoặc xin định cư tại Mỹ chỉ là lời nói để vớt vát danh dự. Còn nếu Chính phủ Mỹ có cho Ả định cư chắc ả cũng sẽ quay về Việt Nam.

Tóm lại Đoan Trang đã rất tỉnh khi quay về Việt Nam với những lời nói thận trọng mặc dù có phần nào an ủi đám RFA là về nước để viết về những gì trong nước nhưng không che giấu được sự thất vọng của ả đối với đám dân chủ. Đoan Trang còn trẻ để đủ hiểu rằng một tương lai như Trần Khải Thanh Thùy hay Hải Điếu Cày nơi đất khách quê người là quá phiêu lưu và lãng phí cuộc đời. Có lẽ Đoan Trang quay về chỉ vì thấy rằng quê hương là nơi đáng sống và đám dân chủ đã lừa ả bấy lâu nay thì đúng hơn. Và hy vọng rằng Đoan Trang sẽ làm được đúng như đã phát biểu rằng Thực sự ra cũng có một điều mà em nói ra không biết có “nhạy cảm, tế nhị hay động chạm” gì đến ai không. Đó là đã đến lúc nền kinh tế và xã hội Việt Nam cần chúng ta chung sức, chung lòng để xây dựng nó chứ không nên rời bỏ nó đi. Em nghĩ vậy. Ở Việt Nam có những vấn đề nếu có thể trong điều kiện của mình thì cố gắng ở lại để tìm cách giải quyết hơn là bỏ cuộc."

Quốc Thái